UPS

Son zamanlara kadar pek yaygın olmayan bu cihazlar, teknoloji devriminin bir sonucu olarak küçüldüler, ucuzladılar ve herkes tarafından kolaylıkla kullanılabilecek ekipmanlar haline geldiler. Yazımızda UPS’ler hakkında merak ettiğiniz sorulara cevap aradık, beğeneceğinizi ümit ediyoruz.

1 UPS nedir? Nasıl çalışır?
UPS, elektriksel güç kaynağınız ile bilgisayar sisteminiz arasında bulunan ve bu sistemin dahilindeki bileşenleri elektrik akımındaki anormalliklerden ya da iniş çıkışlardan koruyan bir donanımdır. UPS’ler, bilgisayar sisteminizi besleyen akımın voltajdaki düşme ya da bir elektrik kesintisi sonucu azalması ya da tükenmesi halinde sisteme yedek güç sağlarlar. Bunun yanı sıra, elektrik akımında kısa süreli ve hafif ya da uzun süreli ve yüksek artışlar şeklinde gözlenen dalgalanmalar sırasında yine UPS’ler devreye girer. UPS’ler bir anlamda, bir elektrik kesintisi durumunda sistemin normal bir şekilde çalışmaya devam etmesini sağlayarak size, üzerinde çalışmakta olduğunuz işi kaydetmeniz ve sisteminizi sağlıklı bir biçimde kapatmanız için ihtiyaç duyduğunuz zamanı verirler. Bazı UPS’ler bünyelerindeki güç kaynaklarını bir PC’ye “her zaman” enerji sağlamak için kullanırken bazıları da bu güç kaynaklarını “sadece voltaj düzensizlikleri tespit edildiğinde” devreye sokar (yani UPS, eğer bir anormallik ya da düzensizlik göremiyorsa, normal güç kaynağından [meselâ evinizdeki ya da ofisinizdeki elektrik hattı] elde edilen akıma hiç müdahale etmez ve bu akımın direkt olarak sisteminize ulaşmasına izin verir).

İdeal şartlarda, sisteminiz dahilindeki fiziksel bağlantılar üzerinde dolaşan elektrik akımı, zamanın bir fonksiyonu olarak pürüzsüz bir sinüs dalgası şeklinde davranmalıdır. UPS’lerle yapılan “güç ya da enerji düzenlemeleri” sayesinde akımın zamanın bir fonksiyonu olarak sabitliği temin edilebilir. Bu şekilde, değerli sisteminizi çeşitli dış etkenlerin yol açtığı voltaj anormalliklerinden etkin bir şekilde korumanız mümkündür.

2 Voltaj düzensizlikleri nelerdir? Bir UPS bu anormallikler karşısında neler yapabilir?
Voltaj düzensizlikleri çeşitli şekillerde karşımıza çıkabilir. Potansiyel farkının (yani voltajın) olması gereken normal seviyeden daha aşağıda bir noktada bulunması halinde “voltaj düşüklüğü” söz konusudur. Voltajdaki düşmeler, elektrik akımıyla beslenen komponentleri daha faal ve daha sıkı çalışmaya zorlar; bu da elektriksel ekipmanın yalnızca toplam verimini düşürmekle kalmaz aynı zamanda ömrünü de kısaltır. Bir diğer voltaj düzensizliği de “elektrik kesintileri” sonucu ortaya çıkar. Bu durumda sisteminizi besleyen elektrik akımı bütünüyle kaybolur ve sisteminiz aniden kapanıverir, elbette ki bu şekilde bir kapanma sisteminiz için hiç de sağlıklı bir uykuya dalma değildir. (Kafasına silah kabzasıyla vurulan bir adamın bayılmasına benziyor değil mi?) Bir UPS voltajdaki düşmeyi ya da elektrik kesintisini algılar ve sahip olduğu enerji kaynağını, sisteme giden elektrik akımını tekrar normal düzeyine getirmek için devreye sokar.

Potansiyel farkının olması gereken normal seviyeden biraz daha yukarıda bir noktada bulunması halinde “voltaj yüksekliği” söz konusudur. Fazla güç tüketimi olan elektrikli bir cihazın çalışmasına son verildiği zamanlarda, böyle bir yüksek voltaj durumuna rastlamak pekâlâ mümkündür. “Bana daha fazla elektrik verin, daha fazla cereyan istiyorum” diye bağırarak deli gibi çalışan bir elektrikli cihazı kapattığınızda, elektrik hattı çok kısa bir süre de olsa o andaki durumunu muhafaza edecek (yani kısa bir süre daha yüksek voltaj sağlayacak) ve bu da kısa süreli bir yüksek voltaj durumuna sebep olacaktır. Voltaj anormalliklerinden bir başkası da, en son anlattığımız voltaj yükselmesi olayının daha şiddetli ve daha ciddi boyutlarda kendini göstermesidir. Aşırı bir voltaj yüksekliği tabiri caizse donanımınızı kızartabilir. Modern UPS’lerin yüksek voltajı bilgisayar sisteminizden uzak tutan gelişmiş özellikleri, aynı zamanda aşırı yüksek voltajlara karşı da sisteminizin önünde bir savunma kalkanı rolünü üstlenebilir.

“Elektromanyetik karışıklık” da voltaj düzensizliklerinin kaynakları arasında sayabileceğimiz bir etkendir. Elektromanyetik karışıklığın doğurduğu gelişigüzel ve düzensiz elektrik akımları sisteminizdeki program ve veri dosyalarına zarar verebilir. UPS’ler, elektromanyetik karışıklık neticesinde akımda gözlenebilecek iniş ve çıkışları dengeleyebilirler.

3 Voltajda görülen düzensizliklerin sebepleri nelerdir?
Elektrik akımının normal seyrinden sapmalar göstermesine sebep olabilen çeşitli dış etkenler mevcuttur. Örneğin voltajdaki azalmalar ve küçük çaplı artışlar genellikle, aynı elektrik tesisatını paylaşan diğer elektrikli aletlerin (özellikle de fotokopi makineleri ya da air condition cihazları gibi büyük cihazların) açılması ya da kapatılması sonucunda meydana gelir. Yakınlardaki bir telefon ya da elektrik hattına yıldırım düşmesi ya da bir elektrik kesintisinin hemen akabinde elektrik enerjisinin tekrar tazelenmesi (yüklenmesi) gibi bir olayın neticesinde ise çok daha şiddetli voltaj artışları gözlenebilir.

4 Load nedir?
Load (“lod” şeklinde telaffuz edilir; esas olarak “yük” demektir), şu anda işlemekte olduğumuz konunun sınırları dahilinde, “UPS ile güvence altına almayı düşündüğünüz tüm cihazlar” (yani sonuçta UPS’in taşımak zorunda olduğu yük) anlamına gelmektedir (PC’niz, harici depolama üniteleri, monitörler vs. gibi). Load miktarını ve dolayısıyla ihtiyaç duyacağınız UPS’in ebadını düşürmek için sisteminizdeki bazı komponentleri UPS’in koruyucu şemsiyesinin dışında bırakmanız gerekebilir. (Hoparlörlerden başlamanızı öneriyoruz.)

5 UPS’in içindeki enerji üniteleri DC gücü veriyor. Peki ama PC’ler AC gücü ile çalışmıyor mu?
Evet, bilgisayarlarımız AC ile çalışmaktadır. Bu yüzden, UPS’in içindeki bir akünün verdiği DC’nin bize pek bir faydası olmayacaktır. UPS’ler, DC gücünü bilgisayar sisteminizin gerektirdiği AC gücüne çevirmek için bir elektronik dönüştürücü kullanırlar. Ne var ki bu dönüşüm sürecinde bir miktar enerji kaybının olması kaçınılmazdır.

6 Sadece bir tür UPS mi vardır?
Hayır. UPS’lerin temel olarak üç ayrı çeşidi bulunur: Standby (ya da diğer adıyla offline), line interactive ve online. Her biri, işleyiş tarzı ve fiyatı bakımından diğerlerinden farklıdır.

Standby UPS’ler, temel yüksek voltaj korumasının haricinde bir ayarlama ya da düzenleme yapmadan, elektrik prizinin takılı olduğu duvardan çıkan elektrik akımının direkt olarak load’a (PC’niz ve çevre birimleri) ulaşmasına izin veren pasif sistemlerdir. Standby UPS’lerde bulunan elektronik dönüştürücünün devreye girmesi ve bilgisayar sisteminize ihtiyaç duyduğu AC gücünü sağlamaya başlaması için elektrik hattında bir güç kesintisi meydana gelmelidir. Elektrikler kesilmediği sürece bu elektronik dönüştürücü burnunu herhangi bir şeye sokmaz. Elektrikler varolduğu sürece aktif duruma geçmediği için kendisine “offline” dönüştürücü de denmektedir. Standby UPS’lerden aynı zamanda offline UPS’ler olarak söz edilmesinin sebebi de budur. Elektrik hattındaki güç kesintisi sona erdiğinde, elektronik dönüştürücü aktif konumundan tekrar offline pozisyonuna geçer ve bunun üzerine UPS duvardan gelen elektrik akımının tekrar direkt olarak load’a ulaşmaya başlamasına izin verir. Standby UPS’ler genellikle diğer iki UPS türünden daha ucuzdur.

Line interactive UPS’lerin güç temin etme ve düzenleme yetenekleri standby UPS’lerin sahip olduğu özelliklerden daha gelişmiştir. Burada, elektronik dönüştürücü duvardan çıkan AC güç hattı ile sürekli bir etkileşim halindedir. Bu sayede dönüştürücü, kötü bir sürpriz henüz load’a ulaşmaya fırsat bulamadan güçteki problemden haberdar olabilir. Neticede, dönüştürücünün “sistemin o andaki ana güç kaynağı” olarak devreye girmesi çok daha hızlı gerçekleşir. Bunun bir diğer anlamı da transfer zamanının kısalmasıdır. Line interactive UPS’ler, voltajdaki iniş çıkışların sonucunda akımda meydana gelen dengesizliklerin load’a zarar vermesini engellemek amacıyla sisteme giden akımı düşürebilir veya yükseltebilirler. Line interactive UPS’ler ekipmanınız için daha güvenilir bir koruma sağlarlar. Ayrıca pil ömürleri de daha uzundur.

Online UPS’lere gelince, bu tür UPS’lerin dönüştürücüleri “her zaman” aktiftir. Sistemin (yani load’un) ihtiyaç duyduğu elektrik akımı, UPS’in –duvardaki elektrik hattından gelen akımla sürekli beslenen– pillerinden sağlanır. Bu elektrik tedariki sırasında akım önce AC’den DC’ye ve sonra da DC’den tekrar AC’ye çevrilmek zorundadır. Buna “ikili dönüşüm” süreci denir. Bir elektrik kesintisi ya da güç arızası halinde, online bir UPS “sıfır transfer zamanı”na ulaşabilme yeteneğine sahiptir (çünkü sistemin enerjisi daima UPS pilinden sağlanmaktadır). Online UPS’ler, korumakla yükümlü oldukları sistemin hizmetine ani varyasyonlardan uzak ve daha kararlı bir elektrik akımı sunarlar. Ayrıca, şirketinizin kritik operasyonlarını yürütmekle görevli olan donanımın (daha doğrusu donanım ve yazılım sisteminin) ihtiyacı olan en gelişmiş güç düzenlemeleri de online UPS’ler tarafından yapılmaktadır. Ne var ki online UPS’lerin de –finansal önem arz eden– bazı dezavantajları yok değildir. UPS pilinin sürekli kullanım halinde olması, pilin ömrünü büyük ölçüde kısaltır. Bunun yanı sıra, online UPS’ler tarafından kullanılan ikili dönüşüm süreci de daha verimsiz enerji kullanımı ve daha kabarık elektrik faturaları gibi iki olumsuz ve ciddi sonuç doğurmaktadır.

7 Bu UPS çeşitlerinden hangisi bana göre?
Burada saydığımız tüm UPS çeşitleri ekipmanınızı elektrik kesintilerinden ya da voltaj dalgalanmalarından koruyabilir. PC’lerdeki modern güç üniteleri, bir elektrik kesintisi sırasında 28 milisaniyeye kadar destek verebilmektedir. Bu süre, pek çok UPS’in transfer süresinden daha uzundur. Sisteminizi elektriksel saçmalıklardan koruyacak ucuz bir çözüm peşindeyseniz standby (offline) UPS’ler işinizi görecektir. Ancak, daha gelişmiş bir voltaj regülasyonu arıyorsanız line interactive ya da online UPS alternatiflerini düşünmelisiniz. Meselâ bir standby UPS’i ele alın. Bir elektrik kesintisi halinde bu cihaz size, sisteminizi düzgün bir biçimde kapatabilmek için ihtiyaç duyduğunuz birkaç dakikalık zamanı kazandıracaktır. Eğer tek kaygınız böyle bir durum sonucu zarar görmekse standby UPS’ler size uyar. Ama diyelim ki üzerinde her an bir sürü işlemin gerçekleştiği ve gigabyte’larca verinin sürekli oradan oraya taşındığı bir network’ünüz var. Böyle bir durumda ise –network’ü kötü sürprizlerin neticelerinden korumak için– sizin ihtiyacınız olan şey daha düşük transfer süresine sahip olan güç kaynaklarıdır. Line interactive veya online UPS’leri bu noktada alışveriş listenize ekleyebilirsiniz. Line interactive UPS’lerin daha düşük sahip olma maliyetleri onları daha popüler ve cazip kılmaktadır.

8 Bir UPS’i bilgisayarıma bağlayabilmem için neler gerekiyor?
İhtiyacınız olan tek şey bilgisayarınız üzerinde boş bir seri port. UPS’in içindeki bir mikro işlemci bilgisayarınıza giden güç seviyelerini izlemek amacıyla bu seri bağlantıyı kullanır. Bu işlemci, voltaj düzeylerinde sapmalar gözlediği anda UPS’e artık dizginleri ele alma zamanının geldiği yönünde talimatlar verir. Seri bağlantı aynı zamanda, bilgisayar ekranında bir uyarı mesajının gösterilmesi ya da sağlıklı bir kapanış sürecinin yürütülmesi gibi işlemleri başlatacak olan komutların UPS’ten PC’nize gönderilmesi için de kullanılır.

9 Acaba bir UPS’e ihtiyacım var mı?
UPS’ler network server’ların vazgeçilmez bileşenlerindendir. Ancak bu ifadeden, “network’e bağlı olan iş istasyonlarının ya da bağımsız masaüstü PC’lerin UPS’e ihtiyaç duymayacağı” sonucunu çıkarmak fazla doğru olmaz. Ortalama bir masaüstü sisteminin bile gigabyte’larca sabit disk kapasitesine sahip olduğu günümüz bilgisayar dünyasında, –network’e bağlı olsun ya da olmasın– her PC’nin büyük miktarlarda hayati bilgiler saklama potansiyeli mevcuttur.

Elinizdeki her alt sistem için ayrı bir UPS satın almak bütçenizi zorlayabilir, ama hemen kaygılanmayın. Bugün iyi bir PC’nin kendi güç kaynağı, küçük çaplı voltaj düzensizlikleri ile başa çıkabilir ve hafif dalgalanmaların sisteme zarar vermesini bir noktaya kadar engelleyebilir. Böyle bir durumda voltaj dalgalanmalarının önüne geçebilecek basit bir cihaz size yeterli olabilir. Ayrıca, birçok uygulama otomatik kaydetme özelliğine sahiptir. Otomatik kaydetme özellikleri sayesinde, anormal bir kapanışın sonrasında sisteminizi açtığınızda verilerinizin hiç değilse bir bölümünü kurtarma şansınız olabilmektedir.

Bir UPS’e gerçekten ihtiyacınız olup olmadığı meselesinde karşımıza çıkan anahtar faktörlerden biri de yerel elektrik tesisatınızın durumudur. Eğer kullanmakta olduğunuz elektrik tesisatı yetkili merciler tarafından belirlenmiş tariflere ya da şartnamelere uymuyorsa, PC’nizi ve ilgili ekipmanınızı voltaj dalgalanmalarının zararlı etkilerinden korumak için bir UPS edinmek zorunda kalabilirsiniz.

10 Sanırım bana bir UPS lâzım, peki başka neler bilmem gerekiyor?
Bir UPS satın alırken, bilinçli bir alışveriş yapmak ve doğru cihazı seçtiğinizden emin olmak için göz önünde bulundurmanız gereken birkaç nokta vardır. Her şeyden önce, –elinizdeki load’u (sistemi) destekleyip desteklemediğinin farkında olmak amacıyla– satın alacağınız UPS’in güç değerini (power rating) kontrol etmelisiniz. Ayrıca, UPS’in küçük ve büyük çaplı voltaj artışlarını bertaraf edebilme yeteneğine de dikkat etmeniz gerekir. Hafif voltaj artışlarının ve çok daha ciddi voltaj dalgalanmalarının sisteme zarar vermesini önleyen bu özelliğe “disturbance attenuation” adı verilir (bu terimin Türkçe karşılığı olarak “elektromanyetik karışıklığın zayıflatılması” ifadesi kullanılabilir). Hesaba katmanız gereken diğer faktörler ise kısaca şunlardır: Pil özellikleri, destek süresi (runtime), cihaz ile birlikte gelen yazılımlar, uyarı yöntemleri, transfer süresi ve voltaj regülasyonu.

11 Güç değeri nedir ve bu şeyi nasıl hesaplarım?
UPS’lerin volt-amper (VA) cinsinden ifade edilen bir güç değerleri vardır. VA değeri, UPS’in verebileceği maksimum {Volt * Amper} miktarını gösteren bir sayıdır. Satın alacağınız UPS cihazının sahip olması gereken VA değeri, tamamen bu cihaz ile desteklemeyi (yani koruma altına almayı) planladığınız load’a (yüke veya sisteme de diyebilirsiniz) bağlıdır. İhtiyacınız olan güç (VA) değerini tespit etmek için –her ne kadar son kullanıcı için çok pratik veya kesin olmasalar da– çeşitli yöntemler kullanabilirsiniz. Meselâ, sisteminizin çektiği akım miktarını saptamak üzere duvardaki elektrik çıkışına takılan elektronik bir cihazla bilimsel ölçümler yapılabilir ve çok hassas değerler elde edilebilir. Sonra sizi ilgilendiren VA değerini hesaplamak için buradan elde ettiğiniz sonuçları kullanabilirsiniz. Bu yönteme daha pratik (ama aynı zamanda kesinlikten çok daha uzak) bir alternatif olarak, bilgisayar ekipmanınızın arkasındaki isim etiketlerinde yazan güç değerlerinin toplanması metodu ileri sürülebilir. Böyle bir toplam size kesin değerler vermekten uzaktır ancak yine de “en kötü durumda” sahip olmanız gereken VA değeri hakkında bir fikir vermesi açısından önemlidir. “En kötü durum” diyoruz, çünkü bu etiketlerde gördüğünüz değerler genellikle gerçekte gözlenen değerlerden daha yüksektir. Böyle olması, üreticinin “nolur nolmaz” düşüncesiyle hareket etmesinin ve her kötü ihtimali değerlendirerek üretim yapmasının bir sonucudur. Bu yöntemi kullanarak sisteminizin yaklaşık VA değerini hesaplamak için “Sizinki Kaç VA?” adlı kutuyu inceleyebilirsiniz.

12 Aldığım UPS’in voltajdaki hafif yükselmeler veya aşırı voltaj artışları karşısında sistemimi koruyabileceğini nasıl anlayacağım?
UPS’in bu tür dalgalanmaları sistemden uzak tutabilme becerisine “disturbance attenuation” adı verildiğini daha önce söylemiştik. Disturbance attenuation, desibel (dB) cinsinden ölçülen bir büyüklüktür. UPS’lerin pek çoğu en az 20 dB’lik bir disturbance attenuation’a sahiptir, bu değer çok daha yüksek olabilir. Desibel değeri ne kadar büyükse UPS’in sağladığı koruma o kadar güvenli olur.

13 İhtiyacım olan destek süresi (runtime) ne kadar?
Destek süresi, bir güç problemi halinde UPS pilinin bilgisayarınıza enerji sağlayabileceği toplam süresidir. Bir UPS’in maliyeti, destek süresi ile doğru orantılı olarak artar.

Tam yükle çalışan ortalama bir masaüstü sistemi için 5 ilâ 15 dakikalık bir destek süresi yeterlidir. Burada altını çizmek istediğimiz bir husus var: Bir UPS’in destek süresi hakkında bilgi edinirken, konuştuğunuz şeyin tam yük (full load) için verilen destek süresi olduğundan emin olun. Bazı UPS’lerin destek süreleri yarı yük (half load) baz alınarak verilmektedir. 600 VA’lık bir UPS’in 15 dakikalık bir half load iddiasında olması, bu UPS’in 300 VA’lık bir yükü 15 dakika süreyle destekleyebileceği anlamını taşır. O zaman, bu UPS’in full load destek süresi 6 ilâ 7 dakika arasında bir yerde olacaktır. Destek süresini artırmak amacıyla harici piller ilave edebileceğiniz UPS cihazları da mevcuttur.

14 Regülasyon nedir?
Voltaj miktarlarının, sistemin zarar görmesini engelleyecek şekilde düzenlenmesi işlemine regülasyon (regulation) adı verilir. Regülasyon ile voltaj düzeyi minimumda veya daha yukarıda ya da maksimumda veya daha aşağıda tutulabilir, böylece bilgisayar ekipmanınızın ömrünün uzatılması mümkündür. Regülasyon aynı zamanda pilin kullanıldığı durumların sayısını azaltarak pil ömrünün de daha uzun olmasını sağlar.

Bilgisayar sisteminiz, sürekli olarak 220 V’lik bir potansiyel ile beslenmek zorundadır. UPS’in elektronik dönüştürücüsü, elektrik akımının mümkün olduğu ölçüde, bu voltaj seviyesinde olması gereken düzeyde kalmasını garanti eder. Bunun için voltajda düşüşler olduğu zaman UPS pilinin ekstra güç vermesini sağlarken voltaj artışları esnasında da sisteme giden gücü kısar. Line interactive UPS’ler ile online UPS’ler, standby (offline) UPS’ler ile karşılaştırıldığında daha gelişmiş regülasyon özelliklerine sahiptirler.

15 Transfer süresi nedir?
Transfer süresi, bir voltaj düşmesi ya da elektrik kesintisi halinde, problemin oluştuğu andan UPS’in pil gücünü kullanmaya başlamasına kadar geçen zamandır. Transfer süresi ne kadar düşükse o kadar iyidir. Standby ve line interactive UPS’lerde transfer süreleri 2 ms ile 20 ms arasında değişir. Online UPS’ler ise sıfır transfer süresine sahip olmak için özel olarak dizayn edilmişlerdir.

16 Peki UPS yazılımları hakkında neler bilmeliyim?
Pek çok üretici, satışa sunduğu UPS paketlerine UPS aktivitesini izleyen güç yönetim yazılımları da dahil etmektedir. Bir UPS yazılımı, güç kaybı gözlendiği anda sizi uyarır ve böylece size çalışmanızı kaydetmeniz ve sisteminizi düzgün bir biçimde kapatabilmeniz için gereken zamanı vermiş olur. Daha gelişmiş güç yönetim yazılımları ise, pilden sağlanan güç tükenmek üzere olduğunda çalışmanızı otomatik olarak kaydeder ve sisteminizi kapatır, ardından enerji tekrar sağlandığında sisteminizi yeniden açar. Yazılımların sahip olduğu diğer özellikler arasında log dosyalarının tutulması, UPS statüsünü gösteren grafik arabirimler ve programlanabilen kapanışlar sayılabilir.

UPS yazılımları tarafından çok çeşitli işletim sistemleri desteklenebilir; yazılımın sizin kullanmakta olduğunuz işletim sisteminde de düzgün bir şekilde çalışacağından emin olmalısınız. UPS üreticisinin verdiği yazılımların haricinde diğer şirketlerin (üçüncü partiler) sunduğu yazılımlar da mevcuttur.

17 UPS pilinde nelere dikkat etmeliyim?
Pil, bir UPS’in en önemli bileşenidir. Tüm UPS’lerde kapalı hücreler halinde kurşun-asit pilleri bulunur. UPS satın alırken, kullanıcı tarafından değiştirilebilen piller kullanan UPS cihazlarını tercih edebilirsiniz, böylece uzman olmayan birisi dahi UPS pilini hızlı ve kolay bir şekilde değiştirebilir.

Koruma altındaki sistemin hiçbir zaman ve hiçbir şart altında kapatılmaması gerekiyorsa hot-swappable pillere ihtiyacınız olacaktır. Bu tür pilleri UPS açıkken değiştirmeniz mümkündür. Online UPS’ler, özel dizaynlarından dolayı hot-swappable pilleri desteklemezler.

Sizinki Kaç VA?
Bir UPS’in güç (VA) değeri, bir UPS satın alırken göz önünde bulundurmanız gereken en önemli noktalardan biridir. Eğer UPS’in VA değeri çok düşükse, cihaz bilgisayar ekipmanınızı yeterince koruyamayabilir. Eğer bu değer çok yüksekse paranızın bir bölümünü sokağa atıyor olabilirsiniz. Burada, bilgisayar sisteminizin voltajdaki düşmeler, elektrik kesintileri, voltajdaki yükselmeler ve aşırı voltaj artışları karşısında güvende olması için ihtiyaç duyduğunuz UPS kapasitesini yaklaşık olarak belirlemenize yardımcı olacak hızlı ve kolay bir yöntem bulacaksınız.

UPS’in korumakla yükümlü olacağı sistem bileşenlerinin bir listesini çıkarın (işlemci, monitör vs).

Parçaların etiketlerine bakarak orada yazan voltaj (V, volt) ve akım (A, amper) değerlerini not edin.

Bileşenlerin VA değerlerini belirlemek için bu voltaj ve akım değerlerini çarpın.

Şimdi, her bir bileşen için ayrı ayrı elde etmiş olduğunuz VA değerlerini toplayın.

Bu toplamı 1.025 ile çarpın. 1.025 katsayısı “büyüme faktörü”dür ve sisteminize yeni bileşenler ekleme olasılığına karşı hesaplamaya dahil edilmiştir. Burada 1.025 olarak verdiğimiz büyüme faktörünü –sisteminizin büyüme eğilimine ya da çevre birimi satın alma planlarınıza uygun olacak şekilde– azaltabilir veya artırabilirsiniz.

Şu anda elde etmiş olduğunuz netice, bir UPS satın alırken aramanız gereken minimum VA değeri olmalıdır.

UPS Seçenekleri
UPS’ler pek çok farklı ebat ve şekillerde olabilirler. Ancak esas olarak üç tip UPS vardır: Standby (offline), line interactive ve online. Bütçenize ve sisteminizin ihtiyaçlarına uyacak doğru UPS’i seçmeden önce yapmanız gereken şey, bu farklı UPS türlerinin avantaj ve dezavantajlarını öğrenmek olacaktır. En popüler UPS’ler line interactive UPS’lerdir. Bu tür UPS’ler uygun fiyatlarla yeterli güç koruma ve düzenlemesi sağlarlar.